شهر مشهد به برکت وجود بارگاه مطهر امام رضا (ع) در آن، همواره مورد توجه زائران و گردشگران زیادی از سراسر ایران و حتی جهان اسلام بوده است. جاذبه‌های گردشگری این شهر تنها منحصر به حرم مطهر و مراکز تجاری نمی‌شود، بلکه مکان‌های دیدنی طبیعی مشهد بسیار منحصربه‌فرد است و شاید افراد کمی آن‌ها را بشناسند و شانس بازدید از آن‌ها نصیبشان شده باشد. یکی از این جاذبه‌های بی‌نظیر که بازدید از آن می‌تواند خاطره‌ای شگفت‌انگیز را برای شما رقم بزند، غار بیمار آب مشهد است.
این غار یک پدیده طبیعی ارزشمند است که در اثر فرسایش صخره‌ها و سنگ‌ها با آب و واکنش‌های شیمیایی بشمار در طی میلیون‌ها سال تشکیل شده است. بومیان این منطقه بر این باورند که آب موجود در حوضچه‌های این غار برای حیوانات شفابخش است؛ ازاین‌رو نام این غار را بیمار آب نهادند. در این مطلب قصد داریم اطلاعات ارزشمندی پیرامون این غار و جنبه‌های گوناگون آن در اختیار شما قرار دهیم؛ چرا که اگر روزی به بازدید این غار تاریخی رفتید، با اطلاعاتی کامل و کاربردی از آن دیدن کنید پس در ادامه با ما همراه باشید.
علاوه بر غار بیمار آب مشهد جاذبه‌های توریستی و گردشگری دیگری همچون دره آل و جنگل جیغ نیز وجود دارد که می‌توانید ضمن بازدید از این غار از آن‌ها نیز دیدن کنید.
غار بیمار آب کجاست؟
غار بیمار آب علی‌رغم قدمت چند میلیون ساله‌اش، جز جاذبه‌های طبیعی بکر و دست نخورده ایران محسوب می‌شود. برای اینکه خود را به روستای کوشک‌آباد مشهد برسانید و از این جاذبه ارزشمند در آن دیدن کنید، چندین راه پیش رو دارید اما مناسب‌ترین مسیر، بزرگراه مشهد – چناران است. به همین منظور ابتدا وارد بزرگراه مشهد چناران شوید و پس از حدود ۱۵ کیلومتر به سمت شهر توس و آرامگاه فردوسی تغییر مسیر دهید.
وقتی از آرامگاه فردوسی عبور کردید و از شهر توس خارج شدید، به یک دوراهی برمی‌خورید، مسیر سمت چپ خود را انتخاب کنید و حدود ۲۷ کیلومتر پیش بروید تا به روستای مایان برسید. باقی مسیر دارای جاده‌ای خاکی و ناهموار است که تردد در آن بسیار مشکل است و فقط ماشین‌های شاسی بلند قادر به عبور هستند. به سمت ارتفاعات حرکت کنید و پس از ۱۰ کیلومتر به یک معدن سنگ می‌رسید. غار بیمار آب درست در نزدیکی این معدن واقع شده است. اگرچه برای رسیدن به این غار مسیر طولانی را باید بپیمایید اما بازدید از این پدیده طبیعی بکر ارزشش را دارد. آدرس این غار صعب العبور به شرح زیر است:
خراسان رضوی، مشهد، روستای کوشک‌آباد
معرفی غار بیمار آب مشهد
این غار شگفت‌انگیز و نسبتا مجهول، در فاصله 6 کیلومتری شهر مشهد و در دهکده کوشک یا روستای کوشک‌آباد واقع شده است. این غار همچنین از سه تالار بزرگ با پدیده‌های طبیعی بی‌نظیری همچون استلاکتیت‌های گل کلمی بر دیوار آن و چندین حوضچه پر آب در کف این تالارها تشکیل شده است.
راه ورودی اصلی به غار بیمار آب، دهلیزی به طول 3 متر است که به علت کم عرض بودن فقط امکان ورود برای یک انسان بالغ میسر است. در سایر بخش‌های این غار، به دلیل دشواری عبور، ورود افراد بدون تخصص، تجهیزات و امکانات مخصوص غارنوردی دشوار و خطرآفرین است و می‌تواند عواقب زیان‌باری به جا بگذارد.
نام بیمار آب برای اولین بار توسط بومیان روستای کوشک‌آباد انتخاب شد و علت این نام‌گذاری به اعتقاد خاص ساکنان محلی درباره خاصیت شفابخشی آب داخل حوضچه‌های غار برمی‌گردد. به‌گونه‌ای که افراد محلی این منطقه از آب چاه این غار روی حیوانات و دام‌های خود می‌ریزند یا به آنان می‌خورانند و معتقدند بیماری‌های پوستی آنان مثل زردی با این عمل به یک‌باره درمان می‌شود. البته لازم به ذکر است که صحت شفابخش بودن این آب توسط تحقیقات علمی ثابت نشده است.
معرفی بخش‌های مختلف غار بیمار آب
غار بیمار آب یک پدیده بی‌نظیر ژئوفیزیکی است که بخش‌های مختلف آن در گذر زمان و در اثر واکنش‌های شیمیایی بسیار تشکیل شده‌اند. این غار در ارتفاع بسیار زیادی از سطح زمین واقع شده است و رسیدن به دهانه اصلی آن، مستلزم کمی کوهنوردی است. بخش‌های مختلف این غار شامل دهانه ورودی آن به طول ۳ متر و پس از آن چاهی به عمق ۱۵ متر است. گذر از این نیازمند داشتن آمادگی بدنی بالا و تجهیزات کافی است و عدم رعایت این ۲ مورد می‌تواند عواقبی جبران‌ناپذیر به همراه داشته باشد.
پس از عبور از این چاه نسبتا عمیق، به دالانی کم عرض به طول ۵ متر برمی‌خوریم و به محوطه v شکل این غار می‌رسیم. با گذر از این بخش با جذاب‌ترین و مهیج‌ترین بخش این غار یعنی تالارهای آن مواجه می‌شویم که حوضچه‌های آب شفابخش درست در کف این تالارها واقع شده‌اند.
تالار اول و دوم و سوم یکی پس از دیگری قرار گرفته و در سرتاسر دیوارهای آن استلاکتیت‌های گل کلمی در رنگ و شکل‌های مختلف تصویر زیبایی را به نمایش گذاشته‌اند. ممکن است در پس تالار سوم جاذبه‌های بی‌نظیر دیگری نیز موجود باشد اما به دلیل صعب‌العبور بودن، هیچ کس تا به حال موفق به دیدن فضای پشتی این تالار نشده است. همچنین ماهیت و چگونگی فضای پشتی این تالار همچنان مجهول باقی مانده است.
افسانه‌های محلی درباره غار بیمار آب
غار بیمار آب یکی از مرموزترین و اعجاب‌آمیزترین غارهای ایران به شمار می‌رود. از آب شفابخش موجود در حوضچه‌های آن و بخش‌های ناشناخته و مجهولی که هنوز کسی قادر به کشف آن نشده است گرفته تا افسانه‌هایی که از نیاکانمان سینه به سینه گشته و به ما رسیده است.
اگرچه شواهد معتبری مبنی بر صحت یا عدم صحت این افسانه‌ها وجود ندارد اما جالب است اگر چند مورد از شایع‌ترین این افسانه‌ها را بخوانید.
- یکی از شایع‌ترین افسانه‌ها پیرامون این غار، وجود اژدهایی در آن است که به حراست و نگهبانی از آن می‌پردازد.
- افسانه شایع بعدی این است که این غار تحت سلطه قبیله‌ای از آدم‌خواران قرار دارد و عده‌ای از گردشگران توسط این قبیله ربوده و بلعیده شدند.
- افسانه دیگری که پیرامون این غار مطرح می‌شود این است که این غار محل زندگی جنیان بوده و عده‌ای برای گرفتن موکل چند روزی به اقامت در آن پرداخته و موفق به ارتباط گرفتن با جنیان شده‌اند.
تالارهای غار بیمار آب
برای ورود به بخش‌های داخلی این غار و تماشای تالارهای شگفت‌انگیز آن، نیازمند به عبور از یک چاه عمیق هستید که عبور از آن مهارت و آمادگی بالایی را طلب می‌کند. در صورتی که موفق به عبور از چاه و دالان انتهای آن بشوید، با یک تالار نسبتا بزرگ مواجه می‌شوید که ابعاد آن۳ در ۴ است و از ویژگی‌های خاص این تالار می‌توان به سقف بلند و حوضچه‌های کوچک در کف آن اشاره کرد.
آب شفابخش درست از کف این حوضچه‌ها می‌جوشد و منظره‌ای به غایت زیبا خلق می‌کند در منتهی الیه سمت راست این تالار، حوضچه‌ای وجود دارد که از سایر حوضچه‌ها بزرگ‌تر است و در کف آن، یک استلاکتیت زیبا و بزرگ به چشم می‌خورد. تمامی دیواره‌های مرتفع این تالار، پوشیده از استلاکتیت‌های گل‌کلمی با ساختارهای متنوع و رنگ‌های چشم‌نواز است.
با عبور از تالار اول با دومین تالار مواجه می‌شویم که وسعت آن حدود سه برابر تالار اول است. طول و عرض آن حدود 10 در 5 متر است. کف این تالار پوشیده شده از خاک نرم نم‌داری است که قدم زدن روی آن احساس فوق‌العاده‌ای را به شما منتقل می‌کند.
این تالارها محل زندگی خفاش‌هایی هستند که از سقف غار آویزان می‌شوند و اگر در فصل بهارو تابستان به بازدید از این غار بپردازید، شانس دیدن این موجودات جذاب نصیبتان خواهد شد.
اگر علاقه‌مند به ادامه مسیر و ماجراجویی در این غار هستید، می‌توانید در انتهای تالار دوم، از ستون آهکی بسیار بزرگی که با ارتفاع 2 متری و قطر 20 سانتی متری قرار گرفته است عبور کنید. این گونه وارد تالار سوم شوید و از منظره چشم‌نواز استلاکتیت‌های گل کلمی که بر سطح دیوار آن ایجاد کرده‌اند لذت ببرید. البته لازم به ذکر است که تالار سوم فقط برای عده‌ای از غارنوردان حرفه‌ای قابل عبور است و به دلیل سختی در پیمایش کمتر کسی موفق به بازدید از این تالار شگفت‌انگیز می‌شود. از سایر بخش‌های این غار اطلاعاتی در دست نیست.
سخن آخر
غار بیمار آب غار بیمار آب جز یکی از اسرارآمیزترین تفرجگاه‌های طبیعی اطراف مشهد است و در 6 کیلومتری دهکده کوشک‌آباد مشهد قرار گرفته است. به علت صعب‌العبور بودن و دشواری در پیمایش مسیر منتهی به این غار، تنها عده کمی از افراد، موفق به بازدید از آن می‌شوند؛ به همین دلیل غار بیمار آب با قدمت چند میلیون ساله جز یکی از بکرترین پدیده‌های طبیعی اطراف مشهد محسوب می‌شود. افسانه‌های متعددی پیرامون غار بیمار آب وجود دارد که سینه به سینه به ما منتقل شده‌اند و به اعتقاد بومیان این غار دارای آبی شفابخش برای حیوانات است. پس با این وجود اگر شما علاقه‌مند به ماجراجویی و تجربه هیجان در دامان طبیعت هستید و مهارت، آمادگی و تجهیزات مناسب کوهنوردی را دارید، توصیه ما به شما این است بازدید از غار شفابخش بیمار آب را حتماً در برنامه‌های خود بگنجانید و از تماشای آن لذت ببرید.
