معمولاً ارتفاعاتی که بیش از ۶۰۰ متر هستند، کوه نامیده می‌شوند و نسبت به تپه سراشیبی بیشتری دارند. کشور ایران کوه‌های بسیاری دارد که چند نمونه آن معروف‌تر از سایرین هستند و افراد زیادی به آن‌ها صعود کرده و آنجا را فتح کرده‌اند. یکی از این کوه‌ها قله دماوند است که نماد فرهنگ کشور ما است. بهتر است با این اثر طبیعی که ثبت ملی شده است، آشنا شوید و اطلاعاتی درباره آن داشته باشید.
شهر دماوند کجاست؟
شهر دماوند یکی از شهرستان‌های استان تهران است که منطقه‌ای سر سبز است. این شهر در منطقه مرز‌های تهران، سمنان و مازندران واقع شده است و به همین دلیل بسیار پر اهمیت است. آب و هوای این منطقه تنوع داشته و افراد بسیاری سالانه برای دیدن آن می‌روند. این شهرستان حدود ۱۸۸ هزار هکتار مساحت دارد که حدود ۸۳ درصد آن جزء منابع ملی، ۱۶ درصد مختص زمین‌های کشاورزی و یک درصد هم در حوزه شهری است. مهمترین جذابیت این منطقه قله دماوند است و دیدنی‌های مختلف دیگری دارد. این شهر تا تهران حدود ۴۵ کیلومتر فاصله دارد.
وقتی برای مسافرت و یا گردشگری به این شهر می‌روید، بد نیست به پیست اسکی توچال نیز سری بزنید. این منطقه تفریحی در تهران بوده و امکانات مختلفی چون سورتمه، تله کابین و اسکی دارد. فشم تهران نیز از شهر‌های خوش آب و هوایی است که در شمال شرقی تهران واقع شده منطقه‌ای ییلاقی و سرسبز است. پس از گشت و‌گذار در شهر دماوند می‌توانید به پارک ملت تهران که از قدیمی‌ترین پارک‌های تهران محسوب می‌شود، نیز بروید. این پارک فضایی خاطره‌انگیز داشته و مکان‌های دیدنی مختلفی دارد.
قله دماوند، بلندترین قله ایران
کوه دماوند بلندترین کوه ایران و غرب آسیا است که در استان مازندران قرار داشته و بلندترین آتشفشان خاورمیانه است. ارتفاع این کوه ۵۶۱۰ متر است و مساحت آن حدود ۲۹۵۰ هکتار است. گونه‌های گیاهی مختلفی در این منطقه مشاهده می‌شود که مهمترین آن‌ها گون، اسپرس کوهی، بومادران و پیر گیاه دماوندی هستند. برخی از این گیاهان در ارتفاع خاصی وجود داشته و در کتاب‌های معتبر گیاه‌شناسی نیز درباره آن‌ها صحبت شده است.
زمانی که آب و هوا صاف و آفتابی است، دماوند به راحتی از شهر‌های قم، تهران و ورامین قابل دیدن است. برای رفتن به این قله بهتر است از شهر دماوند و یا تهران اقدام کنید. مسیر‌های اصلی صعود به دماوند در چهار جهت مشخص شده و بیشتر مسیر‌ها جان پناه دارند که می‌توان در آن‌ها اقامت شبانه داشت. اما در حالت کلی پیشنهاد می‌شود برای کوهنوردی گروهی راه بلد را انتخاب کنید تا به مشکل نخورید. این قله در سال ۱۳۸۷ در فهرست آثار ملی ایران به عنوان اولین اثر طبیعی ایران ثبت شد.
نکات مهم در زمان صعود به قله دماوند
اولین کار در زمان صعود به دماوند داشتن یک برنامه منظم برای کوهنوردی و صعود به ارتفاعات مختلف است. قبل از فتح این قله باید چند بار قله‌های چهار هزار متری را فتح کرده باشید. دمای این منطقه بسیار پایین بوده و هوا خیلی سرد است و باید همیشه لباس مناسب به همراه داشته باشید. در این ارتفاعات گاهی در مرداد ماه نیز برف می‌آید. در حین صعود برای رقیق شدن خونتان حتماً به طور منظم آب بخورید. برای صعود بهتر و ثبت خاطراتی ماندگار حتماً افراد کارآزموده و با تجربه را به همراه خود داشته باشید. وسایل ضروری از جمله دستکش، عینک کوهنوردی، کلاه، کرم ضد آفتاب، جوراب پشمی، کوله، کیسه خواب، لباس مناسب فصل و… را به همراه داشته باشید.
جاذبه‌های طبیعی اطراف کوه دماوند
برخی از جاذبه‌های اطراف کوه دماوند عبارتند از:
-
آبشار
در قسمت جنوبی کوه دماوند آبشاری یخ‌زده وجود دارد که نمونه آن در هیج جای دنیا دیده نمی‌شود. ارتفاع این آبشار زیبا ۷ متر و قطر آن ۳ متر است و هیچ وقت ذوب نمی‌شود. حتی در روز‌های گرم سال که آفتاب مستقیم به آن می‌تابد، فقط کمی آب از آن روان می‌شود. اما دوباره در بعدازظهر که دما به زیر صفر می‌رسد، دوباره یخ می‌زند. بالای این آبشار گودالی وجود دارد که همیشه پر برف است.
-
چشمه
در دامنه این کوه چشمه‌های زیادی وجود دارد که دارای گوگرد و کلرید بی‌کربنات هستند و خواص درمانی دارند. چشمه آبعلی معروف‌ترین این چشمه‌ها است که برای تنظیم کلسترول و اختلالات گوارشی بسیار مفید است. چشمه آب گرم لاریجان و پل دختر نیز دارای خاصیت‌های زیادی هستند.
-
رودخانه‌های اطراف
در اطراف قله دماوند ۵ رودخانه اصلی وجود دارد. رودخانه تینه در شمال کوه، رودخانه پنج او در شرق، رودخانه هراز در جنوب و شرق، رودخانه دیو آسیاب و لار در غرب قرار دارند که آب‌های زیادی از این رودخانه‌ها جاری می‌شود.
-
یخچال‌ها
چند یخچال طبیعی و معروف در این کوه وجود دارد که آن را زیباتر کرده است. از جمله این یخچال‌ها می‌توان یخچال خورتاب و یخچال غربی را نام برد. همچنین در ضلع شمالی آن یخچال عروسک‌ها، سیوله و دوبی سل قرار داند.
گرمابسرد دماوند کجاست؟
روستای گرمابسرد دماوند یکی از روستا‌های اطراف فیروزکوه است که تقریباً ۱۰۰۰ نفر جمعیت دارد که زبان محلی آن‌ها گرموسر است. این منطقه آب و هوای خوب و مطلوبی داشته و طبیعت آن زیبا و سرسبز است که به همین دلیل تبدیل به یک جاذبه برای گردشگران شده است. این روستا مجهز به دکل تلویزیون و موبایل همراه اول است و اینترنت نیز در آن پوشش دهی شده و قابلیت استفاده دارد؛ همچنین از امکانات آن می‌توان به مجهز بودن به خطوط تلفن ثابت، دفتر مخابرات و لوله کشی آب آشامیدنی و مصرفی اشاره کرد.
با توجه به برخورداری از این امکانات این روستا نسبت به دیگر روستا‌هایی که در اطراف آن قرار دارد از نظر امکانات ارتباطی در سطح مطلوبی قرار دارد. این منطقه سالن ورزشی و درمانگاه نیز دارد و از این نظر نیز روستاییان دچار مشکل نخواهند شد. از نظر امکانات تحصیلی نیز دارای یک مدرسه ابتدایی و یک مدرسه راهنمایی است. اگر دانش‌آموزی بخواهد بیشتر درس بخواند، باید به دیگر بخش‌ها برود. این روستا چندین جاذبه گردشگری دارد که می‌توان باغ‌ها، سقز دره، دره گشاد، کفتار دره پایین و دریاچه آهنک را نام برد. منطقه گرمابسرد دشت سوم و چشمه زیبای گرمابسرد از دیگر جاذبه‌های این منطقه هستند که دیدن آن خالی از لطف نخواهد بود.
آبسرد دماوند، جاذبه‌ای زیبا در ایران
آبسرد دماوند از شهر‌های مرکزی شهرستان دماوند است که حدود ۵۰ هزار نفر جمعیت دارد. گویش مردم آن دماوندی بوده و کار اصلی آن‌ها تولید سیب‌های درختی مرغوب است. این منطقه در سال ۱۳۷۵ و از پیوستن نقاط روستایی تاسکین، آبسرد و مرانک ایجاد شد. آب و هوای آن به علت قرار گرفتن در ارتفاعات زرین کوه سرد است. این شهر در فصول سرد سال بسیار سرد است و در ماه‌های گرم آب و هوای خوبی دارد و بهترین زمان برای رفتن به آنجا است.
ماه‌های دی و بهمن سردترین ماه‌های این منطقه هستند و دمای هوا به ۷ درجه زیر صفر می‌رسد. قدمت آن نسبت دیگر روستا‌های این منطقه بیشتر است و جاذبه‌های دیدنی متنوعی دارد. از جمله مکان‌های دیدنی آن می‌توان پارک تل حاجی در فیروزکوه را نام برد که از آبشار‌های زیبای استان تهران محسوب می‌شود. همچنین می‌توان قلعه کهنه، سد خاکی وادان، کوه عمار پشته، آرامگاه سید گتمیر، امامزاده عبدالله و مسیل چهار چشمه را نام برد. هر کدام از این مکان‌ها زیبایی خاص خود را دارند که توانسته نظر گردشگران بسیاری را به خود جلب کند.
سالانه مسافران زیادی این جا‌های دیدنی را برای تفریح و سفر‌های کوتاه مدت انتخاب می‌کنند تا از آب و هوا و طبیعت زیبای آن استفاده کرده و روز‌های خوشی را سپری کنند. علت اصلی به وجود آمدن این شهر دسترسی به آب رودخانه و زمین‌های کشاورزی مرغوب در منطقه است. مهاجران زیادی به این منطقه رفته و ساکن شدند تا با استفاده از زمین‌های کشاورزی غنی و مرغوب آن بتوانند کسب درآمد کرده و زندگی خود را بگذرانند.
گیلاوند دماوند کجاست؟
گیلاوند از نواحی سرسبز شهرستان دماوند است که جمعیت آن حدود ۷۰ هزار نفر بوده و تا شهر دماوند حدود ۶ کیلومتر فاصله دارد. این منطقه در دهستان تارود و در ارتفاع ۱۸۰۰ متری از سطح دریا قرار داشته و دمای آن به طور میانگین ۱۳ درجه سانتی‌گراد است. این منطقه کوهستانی است و بهترین زمان برای سفر به آن در فصل تابستان است. وجود شهرک‌های ویلانشین مهمترین ویژگی این منطقه است که در سال‌های اخیر به طور چشمگیری افزایش یافته است. طبیعت بکری داشته و خرید و فروش ویلا در آن بسیار پر رونق است. یکی دیگر از جاذبه‌های گیلاوند روستای دلیران است که در شمال شرق آن واقع شده و گویش محلی آن وله رون است. این روستا ۴ کیلومتر با گیلاوند فاصله داشته و مناظر طبیعی زیبایی دارد. از مکان‌های دیدنی و تاریخی این روستای زیبا می‌توان به قلعه دختر، گور تاریخی، سکه‌های عقیق، خمره سفالی و سکه‌های نقره اشاره کرد. تمام این جا‌های دیدنی و تاریخی در سال‌های اخیر ثبت ملی شده‌اند.
سربندان دماوند کجاست؟
سربندان دماوند روستایی پرجمعیت در دهستان ابرشیوه و در بخش مرکزی شهرستان دماوند است. این منطقه در نزدیک جاده فیروزکوه بوده و ۸۰ کیلومتر تا تهران فاصله دارد. به دلیل برخورداری از آب و هوای عالی سال‌ها پیش این منطقه توجه افراد را به خود جلب کرد. زمستان‌های این روستا سرد و تابستان‌های آن آب و هوایی معتدل دارد. اوایل فصل تابستان بهترین زمان برای رفتن به این روستای خوش آب و هوا است. در فصل تابستان و بهار تنگه سربندان و جاده منتهی به دریاچه تار بسیار شلوغ شده و گردشگران زیادی به آنجا می‌روند.
اصالت مردم این روستا کرد کرمانج است که در زمان محمدخان قاجار از چناران به اینجا کوچ کرده‌اند. هر سال در ماه محرم در این روستا آیین علم گردانی انجام می‌شود که به ثبت معنوی رسیده است. شغل اصلی ساکنان این روستا دامداری و کشاورزی است اما باغداری نیز انجام می‌دهند. در فصل برداشت سیل این منطقه شلوغ شده و خریداران زیادی به آنجا می‌روند.
سخن پایانی
کوه زیبای دماوند یکی از قله‌های بلند و زیبایی است که کوهنوردان زیادی به آنجا صعود کرده‌اند. شهر دماوند از شهر‌هایی است که جا‌های دیدنی مختلفی دارد که بدون شک خاطرات جذابی را برای شما عزیزان خواهد داشت. به همراه دوستان و خانواده می‌توانید از جاذبه‌های گردشگری دیدن نمایید. برای آنکه صعود به قله دماوند خوب باشد باید لوازم مورد نیاز و ضروری را به همراه داشته باشید و نکات مهمی را رعایت کنید.