خانه دکتر مصدق یکی از آثار تاریخی و زیبایی است که به نام دو ملک ثبت شده است. خانه اول در روستای احمد آباد استان البرز واقع شده است که به قلعه احمد آباد نیز معروف است. خانه دوم ایشان در تهران بوده که این اثر تاریخی جزو آثار ملی به ثبت رسیده و از جاهای دیدنی تهران محسوب می‌شود.
دکتر مصدق به مدت ۱۰ سال در خانه احمد آباد در حصر بوده و سپس در همین خانه به خاک سپرده شده است. امروزه افراد زیادی برای بازدید از خانه دکتر مصدق در احمد آباد به این روستا سفر می‌کنند. این خانه یکی از خانه‌های خاص و دیدنی استان البرز محسوب می‌شود که بیش از ۱۵۰ سال از عمر آن می‌گذرد.
اگر شما نیز علاقه‌مند به آشنایی بیشتر با این خانه‌ها و تاریخچه آن بوده و مایل هستید بدانید خانه دکتر مصدق کجاست در ادامه همراه ما باشید.
معرفی خانه دکتر مصدق در روستای احمد آباد
خانه دکتر مصدق یکی از خانه‌های قدیمی با قدمتی ۱۵۰ ساله است که در روستای احمد آباد یکی از قلعه‌های خشتی واقع شده است. این خانه همچون خانه تیمورتاش به دوران قاجار باز می‌گردد. دکتر مصدق دهه پایانی از عمر خود را در این خانه سپری کرده و سپس در همین عمارت به خاک سپرده شد.
اگر بخواهیم نگاهی به تاریخچه این خانه بیندازیم باید گفت که روستای احمد آباد جزو املاک عضدالسلطان فرزند ارشد مظفرالدین شاه و داماد دکتر مصدق بوده است که بعد‌ها دکتر مصدق این روستا را با املاک خود در شهر اراک معاوضه کردند.
نام این روستا نیز برگرفته از نام پسر دکتر مصدق است. این خانه تاریخی در حقیقت یک خانه باغ و عمارت است که به دلیل آسیب‌های وارد شده در سال‌های اخیر نیاز به مرمت و بازسازی دارد. بسیاری از وسایل دکتر مصدق از جمله خودرو شخصی، اسناد و مدارک و برخی از وسایل شخصی او در این خانه به معرض نمایش گذاشته شده است.
این منزل تاریخی به همراه خودرو شخصی دکتر مصدق که یک خودرو آمریکایی است به عنوان آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. آدرس خانه دکتر مصدق واقع در استان البرز، شهرستان نظرآباد دهستان احمدآباد است. این خانه در هفت کیلومتری جنوب غرب شهر آبیک قرار دارد.
معماری خانه دکتر مصدق در روستای احمد آباد
اگر بخواهیم نگاهی به خانه دکتر مصدق و سبک معماری آن بیندازیم باید گفت معماری این خانه همچون خانه امام خمینی بسیار ساده بوده و مشخص‌ترین تزیین آن نواری آجری در حد فاصل بین طبقه اول و دوم این خانه است.
نمای ساده این خانه در حقیقت یادآور کوشک ساده از دوران قاجار است. این خانه از دو بخش مسکونی حیاط آن تشکیل شده که طبقه اول آجری و ساده بوده و دارای چهار اتاق است.
قسمت‌های دیگر این خانه شامل ایوان، سرویس بهداشتی، انبار، کفش کن و فضای تقسیم کننده است. ستون‌های چهار گوش خانه و در و پنجره‌های چوبی فضای ساده و زیبایی به خانه بخشیده است.
در ضلع شرقی این خانه بعد‌ها ساختمان جدیدی ساخته شد که به عنوان موزه و کتابخانه دکتر مصدق مورد استفاده قرار گرفت. این خانه باغ، یک در اصلی در قسمت شمالی و یک در فرعی که کوچک‌تر از در اصلی است در قسمت غربی دارد.
معرفی خانه دکتر مصدق در تهران
خانه دکتر مصدق تهران در خیابان کاج قرار داشت که بعد از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ این خانه ویران شد و آثاری از آن باقی نماند. این خانه مربوط به سکونت دکتر مصدق در دوران وزارت ایشان است. محمد مصدق در زمان وزارت خود در این خانه دو طبقه با مساحت ۲۵۰۰ متر مربع سکونت داشت.
خانه تهران تشکیل شده از دو بخش بیرونی و اندرونی است که معماری آن به سبک عمارت‌های دوران قاجار است. ستون‌ها و دیوار‌های این خانه گچبری‌های زیبایی داشتند و در حیاط آن درختان سر به فلک کشیده‌ای با قدمت طولانی قرار داشت.
بعد از واقعه ۲۸ مرداد، دکتر مصدق به آپارتمان کوچکی در میدان فلسطین نقل مکان کردند. خانه دکتر مصدق در تهران یک خانه بسیار ساده و معمولی بود که شباهت زیادی به دفتر کار داشت. امروزه این خانه دارای وضعیت جالبی نبوده و نسبت به حفظ و نگهداری آن تلاشی صورت نگرفته است در نتیجه شرایط آن برای بازدید عموم مردم مناسب نیست.
سخن پایانی
دکتر مصدق یکی از سیاستمداران بزرگ ایران و از سردمداران ملی شدن صنعت نفت است. ایشان در طول زندگی خود در دو خانه سکونت داشتند که خانه اول در خیابان کاج تهران و خانه دوم در روستای احمد آباد استان البرز واقع شده است.
خانه دکتر مصدق در روستای احمد آباد یکی از بناهای تاریخی است که جزو آثار ملی نیز شناخته می‌شود. این خانه با بافت قدیمی و ساده خود هر ساله مورد بازدید علاقه‌مندان قرار می‌گرفت اما در چند سال اخیر به علت فرسوده شدن بافت این خانه شرایط بازدید از آن میسر نیست. سازمان میراث فرهنگی سعی دارد تا با ترمیم و بازسازی فضای داخلی، این خانه را برای تغییر کاربردی و تبدیل کردن آن به موزه مهیا کند.