کاخ گلستان، یکی از مجللترین و خاصترین کاخهای تهران بوده که به دلیل داشتن چندین کاخ تبدیل به یک عمارت باشکوه در ایران شده است.
کاخ گلستان یکی از جاذبههای بسیار جذاب و دیدنی در تهران است که به دلیل جذابیت و معروفیت آن در فهرست میراث یونسکو به ثبت رسیده است. در این مکان و در بازههای زمانی مختلف رویدادها و اتفاقهای مختلفی در این مکان اتفاق افتاده است که هر کدام از آنها باعث شده تا این مکان از نظر تاریخی نیز جزو مهمترین کاخهای تهران به حساب بیاید. کاخ گلستان دارای چندین کاخ است که امروزه تبدیل به یکی از بزرگترین عمارتهای شهر تهران شده است.
کاخ گلستان؛ بنایی خاص در دل تهران
کاخ گلستان یکی از کاخهای بسیار قدیمی و دیدنی مانند کاخ سعد آباد است که به دلیل ساخت و طراحی آن دارای یک زیبایی بصری خاص است. این کاخ در دل قدیمیترین بافت شهر تهران واقع شده است. یکی از موضوعات جالبی که گفتن آن حائز اهمیت بوده این است که این کاخ در بازههای زمانی مختلف تکمیل شده است. به طوری که این کاخ دارای چندین عمارت باشکوه، گذرگاه، قسمتهای مربوط به باغ و حیاط بوده که هر کدام جلوهای باشکوه و همراه با معماری بسیار زیبا دارد. در این کاخ علاوهبر معماری باشکوه اشیا، جواهرات و آثار زیادی نیز وجود داشته که مربوط به تاریخ این قصر باشکوه است.
معرفی قسمتهای مختلف کاخ گلستان
کاخ گلستان همانند دیگر عمارتهای تهران دارای بخشهای مختلفی است. بخشهایی که هر کدام از آنها به سبکی تاریخی و قدیمی ساخته شده و میتوانند شما را میخکوب خود کنند. این کاخ از بخشهایی شامل ايوان تخت مرمر، تالار سلام، تالار آينه، تالار سفرهخانه، خلوت کریمخانی، تالار برليان، عمارت بادگير، کاخ شمس العماره، تالار الماس و كاخ ابيض تشکیل شده است. قسمتهایی شامل ایوان تخت مرمر و خلوت کریمخانی دو بخش بسیار جذاب و خاصی است که در دوران کریمخان زند ساخته شده که شما میتوانید با مشاهده این دو بنا آگاهی کاملی از هنر و معماری آن دوران به دست آورید. نکته قابل مهم این است که این دو بنا جزو قدیمیترین بناهای ساخته شده در این عمارت است.
همچنین این کاخ علاوهبر بناهایی که در بالا ذکر شد دارای قسمتهای دیگری از جمله کتابخانه، مرکز اسناد خطی، دفتر فنی، امور بین الملل، واحد مربوط به کودک و نوجوان و واحد دفتر حقوقی است. قدمت این مجموعه تفریحی و گردشگری به ۴۴۰ سال میرسد که در محیطی به اندازه 4.5 هزار هکتار ساخته شده. این مکان همچنین محیطی برای زندگی پادشاهانی همچون آقا محمدخان، فتحعلی شاه، ناصرالدین شاه، مظفرالدین شاه و احمدشاه قاجار است.
تاریخچه ساخت کاخ گلستان
کاخ گلستان جزو آن دسته از کاخهای ایران است که در دورههای مختلفی بازسازی و قسمتی از آن ساخته شد. اما اگر بخواهیم بگوییم اولین زمان در چه دورانی شروع به ساخت این عمارت باشکوه شده باید سری به دوران صفویه بزنیم. سنگ بنای اصلی این عمارت در سال ۹۸۸ هجری قمری و به دستور شاه عباس صفوی بنا گذاشته شد. دقت داشته باشید بنایی که امروزه شما میبینید تفاوتی چشمگیری با آنچه که در آن سالها نهاد شده تفاوت چشمگیر دارد.
به طوری که این بنا در آنها سالها بسیار ساده بوده است. اینکه این بنا ساده بوده توسط افرادی که به این کاخ سفر میکردند و در آن گشتوگذار میکردند نوشته شده است. اگر کمی به آثار هنری و معماری این بنا دقت کنیم مشاهده خواهیم کرد که هنوز معماری و هنر دوران صفویه در آن وجود دارد.
پس از پایان دوران صفویه و شروع دوران زندیه، این کاخ مورد بازسازی قرار گرفت. بازسازی این بنای تاریخی توسط شاه معروف آن یعنی کریم خان زند بوده است. در آن دوران بخشهای مختلفی به این عمارت اضافه شد. البته بنایی که امروزه مانده، باز نیز از بنای آن دوران تفاوت دارد. تفاوت آن بسیار چشمگیر است.
اگر بخواهیم بگوییم مهمترین دوران در ساخت و ساز و اضافه شدن بناهای بیشتر و مختلف به این عمارت در دوران قاجار صورت گرفت. در دوران آقا محمد خان قاجار این بنا به زیباترین و جذابترین بنای تاریخی در دوران خود تبدیل شد؛ چرا که به دستور همین پادشاه قسمتهای مختلفی به این بنا اضافه شد و شکوهی خاص گرفت. همچنین برخی از کاخهای موجود در این عمارت به سبکی اروپایی ساخته شده است. در دوران قاجار رخدادهای بسیار مهمی در این کاخ صورت گرفت که میتوان به بازگشایی مجلس یکم، مقدمه چینی جهت از بین بردن حکومت قاجار، تاجگذاری دو پادشاه پهلوی یعنی رضاشاه و محمدرضا اشاره کرد.
کاخ گلستان کجاست؟
همانطور که در بالا اشاره کردیم، کاخ گلستان تهران مانند دیگر کاخهای ایران بوده و در دل مرکز تهران است. برای مراجعه به این کاخ بزرگ شما باید به سوی میدان ارگ تهران بروید. اما میدان ارگ تهران کجاست؟ چگونه میتوان به کاخ گلستان تهران رفت؟ برای دسترسی به کاخ گلستان در ابتدا شما باید بروید به خیابان پانزده خرداد و از اون جا به سوی میدان ارگ بروید. برای این منظور شما میتوانید از طریق مترو و از خط یک به سوی ایستگاه پانزده خرداد رفته و در این ایستگاه پیاده شوید. سپس پس از پنج دقیقه پیادهروی در سمت شرق شما به میدان بزرگ پانزده خرداد میرسد.
البته توجه داشته باشید میدان پانزده خرداد همان میدان ارگ سابق است. در این میدان و در ضلع شمالی این میدان به سوی خیابان داور بروید. در این خیابان شما ورودی از این کاخ را مشاهده میکنید که میتوانید از این ورودی وارد محیط کاخ شده و در آن جا وارد محیط کاخ اصلی شوید.
همچنین اگر شما میخواهید از طریق خودروی شخصی به این عمارت مجلل در تهران بروید باید بدانید خیابانهای اطراف این کاخ سنگ فرش بوده و اجازه رفت و آمد خودرو وجود ندارد. به همین منظور شما میتوانید از طریق خودروی خود به خیابانهای اطراف آمده و خودروی خود را در محیطی مناسب پارک کرده و از طریق خیابانهای اطراف به این کاخ مراجعه کنید. اما ما به شما پیشنهاد میکنیم که برای مراجعه به این کاخ از طریق خودروی شخصی خود اقدام نکنید! چرا که موقعیت جغرافیایی این کاخ به گونهای است که در یکی از شلوغترین مراکز تهران و در ناحیه طرح ترافیک است.
دقت داشته باشید شما برای مراجعه و رفتن به کاخ گلستان علاوه بر مترو میتوانید از طریق اتوبوس و تاکسی نیز اقدام کنید. تنها کافی است از طریق تاکسیهایی که به سوی چهار راه گلوبندک میروند، بروید. خطوط این تاکسیها معمولا در میدان فاطمی، میدان انقلاب، فلکه دوم صادقیه، خیابان جمهوری و…است.
سخن پایانی
این کاخ در طول سالیان سال و در دورههای مختلف تحولات زیادی داشته و معماری آن تغییر کرده است. این بنا با توجه به شکوه و عظمت خود تبدیل به یکی از جاذبههای تفریحی و گردشگری تهران شده که در فهرست یونسکو به ثبت رسیده و مردم تهران و دیگر شهرها میتوانند جهت بازدید از آن به میدان ارگ بروند.