عمارت مشیرالدوله در تهران یکی از پربازدیدترین جاهای دیدنی تهران است. شما اگر قصد سفر به استان تهران را دارید، محال است که بتوانید از بازدید این عمارت صرف‌نظر کنید. این بنای به شدت جذاب، تاریخی کهن و غنی را درون خود جای داده است و به همین دلیل، جزء محبوب‌ترین عمارت‌های تاریخی ایران به شمار می‌آید. بنای مشیرالدوله در دوره قاجار ساخته شده است و به همین دلیل، از سبک معماری آن دوره بهره برده است. ما در ادامه اطلاعات بیشتری در مورد این عمارت را در اختیار شما کاربران عزیز قرار خواهیم داد.
عمارت مشیرالدوله کجاست؟
برای پاسخ به این سؤال که عمارت مشیرالدوله کجاست باید بگوییم که این عمارت در محله‌ای به نام فردوسی در تهران واقع شده است. این محله جزء محله‌های بسیار قدیمی پایتخت به شمار می‌آید که در دسته‌بندی میادین مهم این شهر قرار گرفته است. عمدتاً عمارت های تهران در محله‌های قدیمی قرار گرفته‌اند و این یک موضوع بسیار طبیعی هم محسوب می‌شود و می‌توان گفت که محله فردوسی یکی از محله‌های بسیار پرتردد بوده که بیشتر با انواع بازارچه شناخته می‌شود و برای یافتن آدرس عمارت مشیرالدوله شما باید در این محله به خیابان منوچهری، مابین خیابان لاله زار و فردوسی، خیابان پیرنیا مراجعه کنید.
معمار عمارت مشیرالدوله کیست؟
در مورد معمار عمارت مشیرالدوله گمانه زنی‌هایی وجود دارد. برخی می‌گویند که معمار خوش ذوق این عمارت فردی روسی به نام مارکوف بوده ولی برخی دیگر معتقدند که حسن پیرنیا معمار این عمارت می‌تواند باشد ولی ناگفته نماند که پیرنیا هم دانش آموخته روسیه بوده است.
دلیل اینکه برخی اعتقاد دارند که مارکوف معمار اصلی این عمارت بوده، این است که وی جزء آشنایان بسیار نزدیک رضاخان بوده و در آن زمان رابطه پیرنیا و رضاخان هم چندان خوشایند نبوده است. ولی برخی هم گفته‌اند که مارکوف در سال 1300 وارد ایران شده در صورتی‌که در سال 1285 این عمارت ساخته شده است.
به همین دلیل، بسیار دور از انتظار است که این فرد روسی این عمارت تاریخی ایرانی را ساخته باشد. البته باید گفت که وی مدرسه ژاندارک را ساخته است و به همین علت برخی معتقدند که شاید این عمارت هم به دست او ساخته شده باشد.
جزئیات معماری عمارت مشیرالدوله
عمارت مسعودیه تهران با اینکه در دوره قاجار ساخته شده است ولی حقیقاً معماری آن شاید به پای معماری عمارت مشیرالدوله نرسد. می‌توان گفت معماری این عمارت از دو سبک فرنگی و ایرانی پیروی کرده است که در دوره قاجار این سبک تلفیقی بسیار مورد استقبال بوده است.
به خاطر داشته باشید که این عمارت در حقیقت منزلی بوده است که حسن پیرنیا در آن سکونت داشته است و شاید شنیده باشید که وی به مشیرالدوله معروف بوده است. پلان عمارت مشیرالدوله به این صورت است که دارای 2 طبقه و 1 زیرزمین بوده که با وجود یک حیاط بزرگ که روبرو آن قرار گرفته است، فضایی بسیار خاص را به نمایش می‌گذارد.
عمارت مورد نظر ما دارای بخش‌های متنوعی همچون کتابخانه، اتاق نشیمن، چای‌خانه، سفره‌خانه، انباری بزرگ و چندین اتاق برای استراحت است. عمارت مشیرالدوله عکس کاشی‌کاری شده را تنها در بخش چای‌خانه به نمایش می‌گذارد که شما را با شخصیت‌هایی اساطیری روبرو می‌کند.
طبقه اول این عمارت مخصوص ساکنین اصلی بوده ولی طبقه دوم را مهمانان می‌توانستند اشغال کنند. در قسمت راست عمارت بخشی به عنوان دفتر کار مشیرالدوله قرار گرفته که با قفسه‌های کتاب طراحی شده است. متراژ عمارت مشیرالدوله در قسمت تالار آن در طبقه دوم به 80 متر می‌رسد که متراژ قابل توجهی به شمار می‌آید. شاید برای شما جالب باشد که بدانید زیرزمین و آشپزخانه این عمارت دارای بالابر بوده که این یک ویژگی در طراحی معماری آن دوره محسوب می‌شود.این عمارت که ورودی اصلی آن از شمال است صحنی با مساحت 100 متر مربع را هم به نمایش می‌گذارد.
اتفاقات مهم عمارت مشیرالدوله
در این عمارت اتفاقات تاریخی زیادی رقم خورده که معمولاً در قسمت چای‌خانه برنامه‌ای به عنوان تست صدا برگزار می‌شده است. ناگفته نماند که فرمان مشروطیت هم در این عمارت صادر شده است و مهم‌تر از همه کتاب‌های تاریخ ایران باستان و نخستین قانون مدون حقوق بین‌المللی هم به زبان فارسی در این عمارت و توسط شخص مشیرالدوله نوشته شده‌اند.
متاسفانه در سال 1350 عمارت مشیرالدوله خیابون منوچهری تخلیه شد ولی خبر خوب این است که بعد از گذشت 8 سال وزارت بهداشت بیمارستان فرح پهلوی این عمارت را در دست گرفت و به همین دلیل، امروزه به نام موسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و طب مکمل این عمارت را می‌شناسند. ناگفته نماند که مجموعه تلویزیونی هزاردستان و همچنین فیلم‌های خواستگار و شطرنج باد هم در این عمارت فیلم‌برداری شده‌اند.
به همین خاطر است که برای بازدید از عمارت مشیرالدوله شما به تاییدیه وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی نیاز خواهید داشت. این بنای زیبای آجری ماجراجویی‌های زیادی را به همراه دارد و به همین دلیل، در بازدید از بناهای تاریخی تهران، سعی کنید بازدید از این عمارت را هم در لیست انتخابی خود قرار دهید.
ساعت بازدید عمارت مشیرالدوله
ساعت بازدید عمارت مشیرالدوله به این صورت است که باید هماهنگی‌های لازم را با دانشگاه علوم پزشکی و یا وزارت بهداشت انجام دهید و به مدت 1 ساعت به بازدید این عمارت بپردازید. این مکان تاریخی همان‌طور که گفته شد منزل مسکونی یکی از نخست وزیران دوران احمدشاه یعنی مشیرالدوله بوده که در 11 مرداد ماه 1376 به ثبت ملی رسیده و شماره ثبت آن هم 1899 در نظر گرفته شده است.
موزه عمارت مشیرالدوله که با کاربری موسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و طب مکمل هم امروزه شناخته می‌شود از جمله موزه‌های دیدنی استان تهران به شمار می‌آید. به خاطر داشته باشید که مرمت این بنای منحصر به فرد در دهه 80 شمسی توسط علی احمد قُنداقساز انجام شده و در حال حاضر هم فردی به نام دکتر سیداشرف‌الدین گوشه‌گیر در این عمارت مشغول به فعالیت است.
استان تهران از جمله استان‌های خارق العاده کشور است که عمارت‌های زیادی را درون خود جای داده است. به گونه‌ای که باغ عمارت مشیرالدوله تنها گوشیه‌ای از جاذبه‌های دیدنی و تاریخی این استان به چشم می‌آید. به خاطر داشته باشید که عمارت‌های تاریخی در کشور هویت فرهنگی ما را شکل می‌دهند و به همین دلیل، نباید بازدید از چنین مکان‌های تاریخی را نادیده بگیریم و اهمیت آن را نزد فرزندان خود پایین بشماریم.
سخن پایانی
عمارت مشیرالدوله در تهران یکی از زیباترین و منحصر به فردترین بناهای تاریخی کشور است که اتفاقات سیاسی زیادی در آن به وقوع پیوسته است. بدون شک، اگر شما به بازدید بناهای تاریخی اهمیت می‌دهید، محال است که در سفر به پایتخت، از این بنای تاریخی با قدمت طولانی دیدن نکنید. این عمارت جزء اثرهای ملی به شمار می‌آید و به همین دلیل از لحاظ تاریخی و فرهنگی جایگاه والایی در کشور به خود اختصاص داده است. این بنا در کوچه منوچهری و در محله فردوسی واقع شده است که شما بعد از بازدید از این بنا می‌توانید از بازارچه‌های این محله هم دیدن کنید.