آیا عاشق علم ستاره شناسی هستید؟ آیا به دنبال رصد خانه‌های قدیمی ایران می‌گردید؟ رصدخانه شیراز از جمله هیجان‌انگیزترین مراکز ماجراجویی کهکشانی به شمار می‌رود و اشخاصی که همیشه به دنبال علوم نجومی هستند بهترین لحظات خود را در رصدخانه ابوریحان بیرونی شیراز می‌گذرانند. این رصدخانه تاریخی دارای بخش‌های متعددی است و اگر اهل تفریحات آسمانی هستید پس در رصدخانه شیراز حسابی به شما خوش می‌گذرد. ما را تا پایان این مطلب همراهی کنید تا اطلاعات بیشتری از رصدخانه شیراز را بیشتر برای شما شرح دهیم.
الماس تریپ به عنوان معتبرترین سامانه گردشگری ضمن فراهم کردن امکان رزرو هتل با معرفی مکان‌های دیدنی شیراز به شما کمک می‌کند تا ضمن سفر از مراکز تفریحی و گردشگری این شهر نیز دیدن کنید.
چنانچه به گشت و گذار در شیراز علاقه دارید حتما بازدید از آب انبار شیراز، رصدخانه شیراز و موزه پارس شیراز را در برنامه خود بگنجانید.
آشنایی با رصدخانه شیراز
رصدخانه شیراز از جمله جاهای دیدنی شیراز است که اکثرا آن را با نام رصدخانه چمران و رصدخانه ابوریحان بیرونی هم می‌شناسند. رصدخانه شیراز روی تپه چمران قرار گرفته و از سال ۱۳۵۵ دوران طلایی خود را کم کم در میان مردم آغاز کرد. این رصدخانه در زمره فعال‌ترین مراکز اخترشناسی ایران بوده و تحت نظر دانشگاه شیراز مشغول فعالیت است. پژوهش‌هایی که در رصدخانه شیراز شکل می‌گیرد را می‌توانیم به دو بخش پژوهش‌های نظری و مشاهداتی تقسیم‌بندی نماییم. پژوهش‌های نظری در ارتباط با کیهان شناسی، ستارگان دوتایی، نظریه نسبیت، ساختار و ستارگان پیش می‌رود. پژوهش‌های مشاهداتی هم به وسیله وسایل و تجهیزات رصد و با کمک تیم‌های بین المللی صورت خواهد گرفت. شاید برای شما جالب باشد اگر بدانید در رصدخانه شیراز دوره‌های آموزشی برای سنین مختلف برگزار می‌شود این دوره‌ها شامل موارد زیر هستند:
- دوره آموزشی نجوم مقدماتی
- دوره آموزشی کیهان شناسی برای عموم مردم
- دوره آموزشی عکاسی نجومی مقدماتی
- دوره آموزشی نجوم کودکان
- دوره آموزش نجوم مقدماتی نوجوانان
تاریخچه رصدخانه شیراز
شیراز همیشه دارای مکان‌های تاریخی متنوعی است که نشانی از سرگذشت پر فراز و نشیب این شهر زیبا دارند. در اواخر دهه ۴۰ بود که پروفسور ثبوتی ایده ساخت مرکزی جامع جهت توسعه نجوم رصدی کشور را ارائه کردند. در سال ۱۳۴۸ خورشیدی پروفسور رابرت اچ کوک که آن زمان رئیس دپارتمان ستاره شناسی و اختر فیزیک دانشگاه پنسیلوانیا آمریکا بود، به شیراز آمد. هدف پروفسور رابرت، بررسی امکان ساخت رصدخانه بود که می‌خواستند در شیراز بنا کنند. پس از بررسی‌های لازم دانشگاه شیراز را به ساخت این مرکز تشویق کرد.
پیگیری‌های پروفسور ثبوتی موجب شد که ساختمان رصدخانه احداث شود و اصلی‌ترین تلسکوپ آن را از شرکت آسترو مکانیکز آمریکا خریداری کردند. در آن زمان بابت این تلسکوپ ۵۰ هزار دلار هزینه شد. پس از پایان ساخت و سازها و در سال ۵۵ این تلسکوپ غول پیکر که قطر آینه آن ۵۱ سانتیمتر است همراه با ابزار نورسنجی به وسیله پروفسور گاینن تعبیه شد. در اسفند سال ۵۵ بود که رصدخانه ابوریحان بیرونی شیراز اولین نور را دریافت کرد و شروعی برای دوره جدید علم نجوم در ایران شکل گرفت.
امکانات رصدخانه شیراز
امکانات رصدی و تجهیزات بسیار متنوعی در این رصدخانه وجود دارد و هر شخصی که مایل به کسب اطلاعات بیشتر در زمینه ستارگان است، می‌تواند با مراجعه به این مرکز و هماهنگی‌های لازم، از این وسایل استفاده کند. از جمله تجهیزاتی که در رصدخانه شیراز هستند می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- تلسکوپ ۲۰ اینچ انعکاسی کاسگرین (ساخت آسترو مکانیکز)
- تلسکوپ ۱۴ اینچ انعکاسی کاسگرین اشمیت (celestron)
- تلسکوپ ۱۲ اینچ انعکاسی کاسگرین اشمیت (meade)
- تلسکوپ ۱۱ اینچ انعکاسی کاسگرین اشمیت (celestron)
- تلسکوپ ۸ اینچ انعکاسی کاسگرین (vixen)
- دوربین ۸ اینچ اشمیت
- دو عدد تلسکوپ ۵ اینچ انعکاس کاسگرین اشمیت (celestron)
- تلسکوپ ۴.۵ اینچ انعکاسی نیوتنی
- دو عدد نورسنج (PMTs)
- دو عدد دوربین سی سی دی (meade and SBIG)
- دو عدد دوربین دی اس آی (meades)
- دو عدد کره سماوی نمایشی
- میز گرانش
- ساعت خورشیدی
- سکستانت
ساختمان رصدخانه شیراز
ساختمان رصدخانه ابوریحان بیرونی را روی تپه چمران یعنی در شمال شرقی شیراز بنا کردند. رصد خانه شیراز به وسیله یک جاده به پردیس دانشگاه شیراز وصل می‌شود و راه عبور و مرور مطلوبی دارد. این مرکز دارای سه طبقه بوده و تنها ۴۰۰ متر مربع مساحت را به خود اختصاص داده است. البته این ۴۰۰ مترمربع را در یک محوطه‌ای با متراژ ۵۰۰۰ متر مربع بنا کردند. شکل ساختمان شش ضلعی بوده و از سیمان مقاوم ساخته شده تا در برابر زلزله‌های هشت و نیم ریشتری هم استحکام بالایی داشته باشد. ساختمان رصدخانه ابوریحان بیرونی شیراز سه گنبد متحرک، اتاق کار، دفتر مرکزی، لابراتوار، اتاق جلسات و آشپزخانه را دارا است.
آدرس رصد خانه شیراز
شاید برای شما هم این سوال پیش آمده که رصدخانه شیراز کجاست؟ رصدخانه شیراز در بلوار چمران قرار گرفته و می‌توانید از طریق ۲ آدرس به این رصدخانه مراجعه کنید. البته به این مبحث دقت داشته باشید که برای استفاده از تجهیزات و بازدید باید هماهنگی‌های لازم را از قبل انجام داده باشید. این دو آدرس را در ادامه برای شما بیان می‌کنیم تا بتوانید از هر کدام که راحت‌تر هستید برای بازدید از رصدخانه شیراز اقدام کنید:
آدرس اول رصدخانه: شیراز، بلوار چمران، خیابان چمران ۳۲، پارک قندیلی، مسیر کوهپیمایی چمران
آدرس دوم رصدخانه: بلوار دانشجو، میدان ارم، دانشگاه شیراز پردیس ارم دانشگاه، تپه چمران
جمع بندی
ممکن است برخی این تصور را داشته باشند که تنها مکان‌های تاریخی از جمله تخت جمشید یا آرامگاه شعرای معروفی همچون حافظ و سعدی را می‌توانند در شیراز مشاهده کنند و هیچ مکان دیگری در این شهر برای بازدید وجود ندارد؛ اما می‌توانیم بگوییم شما هر کجا از شیراز را که پا بگذارید، می‌توانید با آثار متفاوتی روبرو شوید. رصدخانه شهری شیراز در فهرست همین مکان‌های دیدنی قرار گرفته که افراد بسیار زیادی به آن مراجعه می‌کنند و برای اینکه علم اخترشناسی قوی را داشته باشند در دوره‌های متفاوتی که در این مطلب ذکر کردیم شرکت خواهند کرد. در ادامه عکس رصدخانه شیراز را قرار خواهیم داد تا بتوانید با وجود تصاویر رصدخانه شیراز بیشتر با زیبایی‌های این مکان آشنا شوید.