به جرات میتوانیم بگوییم جاهای دیدنی شیراز به چند مورد خواص ختم نمیشود و شما به هر کجای این شهر که قدم بگذارید، میتوانید یکی از مکانهای دیدنی آن را مشاهده کنید. تنگ الله اکبر از جمله مکانهایی است که احتمالاً هر شخصی که به شهر شیراز پا گذاشته تا به حال آن را دیده است. اما ممکن است که نام آن را نداند و از تاریخ اتفاقات آن خبری نداشته باشد. در صورتی که از قسمت شمالی ایران وارد شیراز میشوید در بدو ورود خود با تنگ الله اکبر مواجه خواهید شد. تنگ الله اکبر از جمله مسیرهایی است که با جداسازی رشته کوههای شمالی راه ورود به شهر را از قسمت شمالی ایران به وجود آورده است. در ادامه همراه ما باشید تا شما را بیشتر با تنگ الله اکبر آشنا کنیم.
تاریخچه تنگ الله اکبر شیراز
در گذشتههای کمی دور، ورودی شهر به سمت خانههای تاریخی شیراز از قسمت شمالی کشور به این تنگه زیبا که رشته کوههای چهل مقام و باباکوهی را از هم جدا میسازد، محدود میگشت. عضد الدوله دیلمی که از امیران خاندان آل بویه و امیر فارس بود دستور داد که دروازهای را در این تنگه بسازند و یک قرآن را در آن قرار دهند تا مسافران از این گذرگاه عبور کنند. این دروازه هم اکنون به دروازه قرآن شهرت دارد.
تا سالهای سال تنگ الله اکبر در شیراز به همین شکل باقی ماند، اما در سال ۱۳۶۷ شهردار شیراز دستور داد تا یک کانال بزرگ را برای دفع کردن ضایعات ساختمانی در این تنگه به وجود آورند. تقریباً تا ۱۰ سال کلیه زبالههای ساختمانی شهر شیراز به این کانال ریخته میشد اما پس از مدتی در دره را به وسیله تراشیدن کوهها پهنتر کردند و به این صورت دروازه قران در قسمت گوشه تنگه قرار گرفت.
طرح زیباسازی ورودی شهر شیراز در سال ۱۳۸۰ که در این تنگ قرار داشت به عنوان یک مسابقه برگزار شد و طرح الان این بخش که برخوردار از المانهایی همچون آرامگاه خواجوی کرمانی، دامنه کوه چهل مقام و کوه باباکوهی است برنده مسابقه شد. برای این طرح از فلسفه ایرانی بهره گرفتند و معماران مهندس مهرداد ایروانیان بود.
علی سامی در کتاب خود با نام شهر گل و بلبل درباره تنگی الله اکبر این گونه میگوید:
” وسط این کوه، جایی که جاده شیراز به تهران شروع میشود، از قدیم به تنگ الله اکبر شیراز معروف شده و همان جاییست که سعدی هنگامیکه از رنج غربت و دوری از یار و دیار مینالد آرزو میکند؛ سپیده دمی بر سر آن برسد.
«خوشا سپیده دمی باشد آنکه بینم باز / رسیده بر سر الله اکبر شیراز»”
دیدنیهای تنگ الله اکبر شیراز
اگر دوست دارید در شبهای شیراز به گوشه و کنار این شهر سری بزنید به شما پیشنهاد میکنیم از دیدنیهای تنگ الله اکبر در شیراز غافل نشوید. طبیعت کوهستانی این منطقه و اشراف خیلی خوبی که به شهر شیراز دارد، میتواند یک شب خاطره انگیز را برای شما رقم بزند. از جمله دیدنیهایی که در این قسمت از شهر قرار دارد، میتوانیم به موارد زیر اشاره داشته باشیم:
دروازه قرآن
نوشتن از دروازه قرآن شیراز و معرفی آن جزئی از بدیهیات به شمار میرود؛ زیرا این دروازه به اندازه کافی معروف و مشهور است. اما از جمله دیدنیهایی که میتوانید در بخش تنگ الله اکبر به آن مراجعه کنید و عکسهای بسیار جذابی را از خود به ثبت برسانید، دروازه قران است. دروازه قرآن در سال ۱۳۱۵ با صدور دستور رضاخان خراب شد و بنایی که هم اکنون در شهر شیراز از آن به نام دروازه قرآن یاد میکنیم سازهای ماندگار از حاج حسین ایگار بوده که با دروازه سابقه پیشین کمی فاصله دارد.
آرامگاه خواجوی کرمانی
از جمله شاعران قرن هشتم خواجوی کرمانی بوده که آرامگاه او در یک فضای روباز و در تنگ الله اکبر قرار گرفته است. بنای این آرامگاه از سمت دروازه قرآن آغاز شده و قبر خواجو روی کوه صبوی واقع میشود. از زیباییهای این بخش میتوانیم به آب چشمه رکنآباد اشاره داشته باشیم که از کنار مقبره خواجوی کرمانی عبور میکند.
نقش برجسته رستم
اگر به این منطقه مراجعه کنید متوجه میشوید که در کنار غاری که محل دفن خواجه عماد بوده یک نقشه برجسته وجود دارد که تصویر رستم است. تصویر رستم را شما میتوانید در حال نبرد با یک شیر ببینید. قدمت تاریخی این اثر از دوره قاجار بوده و با دستور حسینعلی میرزا فرمانروای فارس روی کوه صبوی حک شده است.
آرامگاه خواجه عمادالدین محمود
تنها کمی بالاتر از قبر خواجو کرمانی میتوانید سه غار را مشاهده کنید. یکی از این غارها طاقی مضربی دارد و از جنس سنگ و آجر است. محل دفن خواجه عمادالدین محمود در این غار قرار گرفته است. او از وزرای معروف دربار شیخ ابواسحاق اینجو بود و از سالکان عصر خود به حساب میآمد.
چرا به این تنگ، تنگ الله اکبر شیراز میگویند؟
در ارتباط با وجه تسمیه این اثر زیبا و تاریخی شهر شیراز به این نکته باید اشاره داشته باشیم که در زمانهای دور وقتی که افراد به این تنگه میرسیدند و عظمت و شکوه آن را به یکباره نظاره میکردند با تحسین و تعجب بسیار زیاد الله اکبر میگفتند؛ از این رو این تنگ را تنگ الله اکبر در شیراز میشناسند.
جمع بندی
جاذبههای تاریخی شیراز بسیار زیاد است و اگر بخواهیم همه آنها را نام ببریم نیاز است تا مقالات متعددی در ارتباط با آنها نوشته شود. به غیر از تنگ الله اکبر شیراز مکانهای معروف دیگری در این شهر زیبا وجود دارند که در این مطلب سعی داشتیم حسن ختام گردشگری شهر شیراز را در تنگ الله اکبر در شیراز خلاصه کنیم. اگر به این شهر تاریخی سفر کردید حتما به این قسمت از شهر بروید و خاطرات ماندنی و زیبایی بسیاری را برای خود و خانواده رقم بزنید.