همیشه نباید برای دیدن مکان‌های زیبا در داخل شهر‌ها به دنبال آنها بگردیم؛ زیرا مکان‌هایی که در دامنه کوه‌ها و مابین درختان سرسبز قرار می‌گیرند، رنگ و بوی تازه‌تر و چشم نوازتر را به خود اختصاص داده‌اند؛ اگر به دنبال جاهای دیدنی شیراز می‌گردید به شما پیشنهاد می‌کنیم، در این مقاله به روستای قلات بیایید و با خنکای آب و هوای این منطقه و ردپای سعدی ملاقاتی داشته باشید. در این مطلب از مجموعه مقالات شیراز گردی الماس تریپ سعی داریم به روستای قلات سری بزنیم و با ناشناخته‌های این جواهر سبز بیشتر آشنا شویم. پس تا پایان مطلب ما را همراهی کنید.
معرفی روستای قلات شیراز
شاید برای برخی افراد باباکوهی شیراز بسیار زیبا باشد و برای برخی دیگر هم آرامگاه سعدی و حافظ و خانه باغ‌هایی که در این شهر وجود دارند. اما برخی دیگر عاشق طبیعت گردی و روستاهای تاریخی هستند که در اطراف شهر شیراز قرار دارند. روستای قلات شیراز از جمله روستاهای ییلاقی این شهر به شمار می‌آید که از مسیری سنگفرش شده برخوردار است. درختان سرسبز و سر به فلک کشیده این منطقه همراه با چشمه‌های آبی که از دل کوه سرازیر شده‌اند و جاذبه‌های تاریخی که در نگاه اول چشم شما را حیرت زده می‌کنند، تنها قسمتی از زیبایی‌های این بخش به حساب می‌آیند.
روستای قلات دارای دو بافت قدیمی و جدید بوده که در بافت جدید می‌توانید ابتدای روستا را مشاهده کنید. بعد از اینکه از قلات جدید و خیابان قزل ارسلان عبور کردید به بافت قدیمی آن خواهید رسید. در این قسمت شما سنگفرشی عظیم را مشاهده می‌کنید که در کمتر روستایی در کشور این زیبایی‌ها اینقدر طبیعی طراحی شده‌اند.
خانه‌هایی که در روستای قلات وجود دارند به صورت پلکانی ساخته شده‌اند. این خانه‌ها دارای سقف مسطح بوده و به صورت یک طبقه یا دو طبقه طراحی شده‌اند. در قسمت قدیمی، خانه‌هایی که وجود دارند با مصالحی همچون گل، سنگ، خشت ساخته شده در حالی که منازل بافت جدید را به وسیله سیمان و سنگ آهن و آجر ساخته‌اند.
از جمله دلایلی که می‌توانیم در ارتباط با زیبایی روستای قلات و اینکه چرا آن را هدف گردشگری قرار داده‌اند، عنوان کنیم مواردی همچون کوچه باغ‌های سرسبز و کوچه‌های پر پیچ و خم و جویبار‌هایش هستند. اگر به این منطقه سری بزنید، متوجه می‌شوید که در حاشیه رودخانه‌ها گل‌های وحشی و گیاهان دارویی همچون: ریواس، کنگر، پرسیاوشان، بومادران، پونه و مرزه، بادام کوهی، کاکوتی، گل گاوزبان و جاشیر روییده شده و همه این موارد دست به دست هم داده که این روستا را بیش از پیش پرآوازه کنند.
در زمان سفر به شهر شیراز و رفتن به روستای قلات متوجه می‌شوید که این روستا به صورت کامل دارای تمامی امکانات رفاهی است و شما به چه چیزی نیاز ندارید. از جمله امکانات رفاهی که در روستا وجود دارد می‌توانیم به کافه، مسجد، رستوران و سفره‌خانه، درمانگاه، نانوایی، فروشگاه و پارکینگ اشاره داشته باشیم.
روستای قلات شیراز کجاست؟
شاید برای شما هم این سوال پیش بیاید که روستای قلات شیراز کجا است؟ در جواب این سوال باید به شما بگوییم که قلات شیراز از جمله روستاهای توابع بخش مرکزی این شهر بوده که تنها ۳۶ کیلومتر از شهر شیراز دورتر است. روستای قلات در ۳۶ کیلومتری شمال غربی این شهر قرار گرفته و از جمله جاذبه‌های گردشگری شیراز به شمار می‌آید. این روستا دارای مختصات جغرافیایی ۵۲ درجه و ۱۹ دقیقه طول شرقی و ۲۹ درجه و ۴۸ دقیقه عرض شمالی بوده و ارتفاع آن از سطح دریا هم 2.065 متر است.
خوشبختانه روستای قلات در ۱۸ اردیبهشت سال ۱۳۹۸ به عنوان اولین بافت روستایی تاریخی طبیعی استان فارس در لیست میراث ملی ایران قرار گرفت. قلات شیراز در جاده یاسوج شیراز بوده و برای اینکه به آن برسید از مرکز شهر شیراز تا این روستا باید بین ۴۰ تا ۵۰ دقیقه رانندگی کنید. البته اگر بخواهید از تهران به قلات بیایید ۹۴۰ کیلومتر را باید بپیماید. از جمله دلایلی که به این روستا قلات می‌گویند، نزدیکی روستا به کوه قلات بوده که فاصله خیلی کمی را با آن دارا است. کوه قلات همچون دیواری بزرگ از جنوب شرق و غرب تمام روستا را احاطه کرده است.
شغل مردمان روستای قلات شیراز
مردمان خونگرم روستای قلات به صورت متداول دارای شغل باغداری، دامداری و فعالیت‌هایی در زمینه صنایع دستی هستند. از جمله محصولاتی که به وفور در این روستا پیدا می‌شود و از محصولات باغی آن به شمار می‌آید مواردی همچون بادام، گردو، انجیر، انار، زردآلو، گوجه سبز و آلو است. البته شما می‌توانید از این روستا فراورده‌هایی همچون کره، پنیر، کشک و شیر را خریداری کنید. علاوه بر این موارد همانطور که اشاره هم داشتیم صنایع دستی نیز در این روستا حرفی برای گفتن دارند و اهالی روستا با ساخت آنها خرج و مخارج زندگی خود را فراهم می‌کنند. سبد دستباف، دولک، گیوه، مشک گره که ظرفی بافته شده است، از جمله صنایع دستی هستند که بسیار زیبا بوده و تولید دست مردمان این مرز و بوم است. مردم روستای قلات به زبان نیمه لری صحبت می‌کنند که از زبان‌های برجای مانده از دوره ساسانی است. بر اساس سرشماری‌هایی که صورت گرفته بیش از هفت هزار نفر در این روستا سکونت دارند.
قدمت روستای قلات شیراز
قدمت روستای قلات شیراز هم مانند نارنجستان قوام شیراز بسیار زیاد است و با توجه به درختان کهنسالی که در آن به چشم می‌خورد، به بیش از هزار سال پیش برمیگردد. در گذشته‌های دور روستای قلات تحت حکومت دالین بوده و به عنوان تفرجگاه پادشاهان ایران زمین محسوب شده است. در قدیم الایام به این روستا کلات هم می‌گفتند. بر اساس آنچه در فرهنگ عمید آمده است کلات یعنی ده یا همان قلعه‌ای که روی کوه ساخته شده است.
بر اساس اسناد تاریخی و البته مواردی که در خصوص شکل‌گیری روستای قلات به چشم می‌خورد از مهمترین دلایلی که باعث به وجود آمدن این روستا شده موضوع امنیتی دفاعی است. در قدیم این روستا بر سر راه کوچ ایل‌ها و عشایر بوده و از این رو درگیری‌ها و اختلافات فراوانی در این ناحیه پیش می‌آمد. علاوه بر این چشمه سارهای فراوان و رودخانه‌های بسیاری که در این منطقه قرار گرفته را می‌توانیم از جمله عوامل به وجود آمدن روستای قلات بدانیم.
جاذبه‌های گردشگری روستای قلات شیراز
جاهای دیدنی روستای قلات شیراز بسیار زیاد هستند و همانطور که در تصاویر روستای قلات شیراز مشاهده می‌کنید این منطقه از تنوع تفریحی بسیار بالایی هم برخوردار است. در ادامه شما را با برخی از جاذبه‌های گردشگری روستای قلات شیراز آشنا خواهیم کرد.
قلعه قلات شیراز قلعه قزل ارسلان
در بالای کوه قلات خرابه‌های یک قلعه را مشاهده می‌کنید که آن را قلعه قلات شیراز یا قلعه قزل ارسلان هم می‌نامند. طبق صحبت‌هایی که اهالی روستا دارند این قلعه به شخصی به نام اتابکان فارس تعلق داشته و در عصر سلجوقیان هم برای استفاده مجدد آنها دوباره بازسازی شده است؛ از این رو به این قلعه قزل ارسلان گفته می‌شود. سعدی در ارتباط با این قلعه ابیاتی دارد و اینگونه سروده است:
قزل ارسلان قلعه‌های سخت داشت که گردن به الوند بر می‌فراشت
موزه قلات شیراز
در روستای قلات خانه موزهای قرار گرفته که می‌تواند شما را با سالیان دور این منطقه بیشتر آشنا کند. این خانه موزه بافتی سنتی داشته و در کوچه باغات بسیار جالب روستا قرار گرفته است. گردشگران ایرانی و خارجی زمانی که به این روستا پای می‌گذارند حتماً به بازدید موزه هم می‌روند. بازدید موزه به صورت کاملاً رایگان انجام می‌شود. خانه موزه قلات با تلاش رامین باقی که از هنرمندان خود روستای قلات است شکل گرفته و از جمله جاذبه‌های گردشگری روستا به شمار می‌رود.
حمام قدیمی روستای قلات
در روستای قلات حمام قدیمی را مشاهده می‌کنید که ریش سفیدان منطقه بر این باور هستند که روزگاری سعدی هم در این حمام قدم گذاشته و در آن حمام کرده است؛ اما متاسفانه این حمام با بی‌توجهی مسئولان امر روبرو شده و در حال خراب شدن است.
تفرجگاه‌های معروف روستای قلات شیراز
در روستای قلات علاوه بر مکان‌های تاریخی و باستانی که از آنها نام بردیم، می‌توانید سری به برخی تفرجگاه‌های آن همچون آبشار زیبای طبیعی که مسیر دسترسی بسیار راحتی هم دارند اشاره داشته باشیم؛ علاوه بر این پاچنار هم از جمله جاذبه‌های گردشگری این روستا به شمار می‌آید. پاچنار در اصل چهار درخت چنار است که در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند. به صورت متداول در روزهای عاشورا و تاسوعا اهالی روستا در کنار این درختان جمع شده و آتش روشن می‌کنند.
مسیر دسترسی به روستای قلات شیراز
مسیر روستای قلات شیراز اصلاً راه پر پیچ و خمی نیست و هر گردشگری به راحتی می‌تواند با گذراندن تنها چند کیلومتر از شیراز به این روستا برسد. برای رفتن به روستای قلات باید پس از اینکه به شهر شیراز می‌روید وارد جاده شیراز به سمت سپیدان شوید. پس از اینکه ۲۵ کیلومتر رانندگی می‌کنید به تابلویی می‌رسید که نام روستای قلات روی آن حک شده و زیرگذر دارد. جاده آسفالتی که انتهای آن به روستای قلات می‌رسد، کیفیت مطلوبی ندارد؛ بنابراین با احتیاط رانندگی کنید. روستای قلات شیراز روی نقشه هم قابل مشاهده است و اگر یک نقشه حتی به صورت اپلیکیشن هم در اختیار داشته باشید به آسانی می‌توانید وارد روستا شوید.
جمع بندی
در این مطلب از شیراز گردی سعی کردیم روستای قلات را که در فاصله نه چندان دوری از شیراز واقع شده است به شما عزیزان بیشتر معرفی کنیم. در سفر خود به این شهر حتماً به این دیار هم سری بزنید و از زیبایی‌های آن بهره ببرید. اگر در خصوص اقامتگاه روستای قلات شیراز سوالی دارید، می‌توانید با کارشناسان ما ارتباط برقرار کنید تا شما را راهنمایی کنند.