خانه ضیائیان در شیراز یکی از مکان‌های مشهور و تاریخی محسوب می‌شود که در فصل بهار با وجود نقش و نگارهای جذاب تاکنون گردشگران زیادی را از سراسر دنیا جذب کرده است. در شیراز، شهر بهار نارنج باغ‌ها و مکان‌های تاریخی زیادی برای تفریح و بازدید وجود دارند که هر کدام آن‌ها با وجود کاشی‌کاری‌های خوش‌رنگ و نقوش گل و بلبل هوش از سر بازدیدکنندگان می‌پرانند. عمارت تاریخی ضیائیان مانند خانه محتشم در شیراز می‌تواند روح خانه‌های ایرانی را به تصویر بکشد. اگر قصد دارید به شهر شیراز سفر کنید در ادامه همراه ما باشید تا با یکی از جذاب‌ترین مکان‌های تاریخی آشنا شوید.
تاریخچه خانه ضیائیان در شیراز
یکی از قدیمی‌ترین بافت‌های مسکونی در شهر شیراز، محله تاریخی سنگ سیاه است که در مرکز شهر واقع شده و اغلب عمارت‌ها و خانه‌های تاریخی شیراز و کوچه‌های مشهور باریک در این محله قرار گرفته است. در واقع این محله بسیاری از جاذبه‌های تاریخی شهر شیراز را با قدمت چندین ساله را در برگرفته که از جمله آن‌ها می‌توان به حسینیه کردها، حمام ایلخانی، مسجد ایلخانی، خانه فروغ الملک، کلیسای ارامنه، بازارچه ارامنه، امامزاده بی‌بی دختران، حسینیه مشیر، مسجد مشیر و بازارچه حاج زینل اشاره کرد.
یکی دیگر از بناهای تاریخی این محله خانه ضیائیان است که در بافت قدیمی شیراز و کوچه‌ای به نام مقنی‌ها در خیابان قاآنی قرار گرفته همین عمارت با جذابیت‌های خاصی که دارد به یکی از مشهورترین بناهای تاریخی تبدیل شده است. این عمارت مشهور متعلق به یکی از خانواده‌های بسیار پر نفوذ و ساکن شیراز بوده که در اواخر دوره قاجار توسط فردی به نام ضیائیان بنا شده است. کسی اطلاع دقیقی از تاریخ ساخت این عمارت ندارد اما آنچه مشخص است، تاریخی بین ۱۱۰ تا ۱۵۰ سال قدمت را رقم می‌زند و این نشان می‌دهد که عمارت ضیائیان برای اواخر دوره قاجار است.
مساحت این بنا تقریباً ۳۰۰ متر مربع است و در سال ۱۳۵۷ این عمارت در آثار ملی به ثبت رسیده و فقط یکی از عمارت‌های مسکونی خانواده ضیائیان است که هنوز هم باقی مانده و به عنوان یک مکان تاریخی مورد بازدید قرار می‌گیرد. در سال ۱۳۸۳ خانه تاریخی ضیائیان توسط میراث فرهنگی از مالک خریده شد و در سال ۱۳۸۷ به صورت کامل بازسازی شده است و مانند خانه‌های تاریخی شیراز در دوران قاجار با عناصر معماری مختلف شباهت زیادی به عمارت فروغ الملک پیدا کرده است. جالب است بدانید که این خانواده مشهور در شهر شیراز به تجارت دارو و گیاهان دارویی مشغول بودند که در بازار وکیل نیز چندین حجره برای فروش دارو داشتند.
مشخصات خانه ضیائیان در شیراز
خانه ضیائیان از دو طبقه تشکیل شده است که در روزگاران قدیم به وسیله یک دالان باریک به خانه‌ای در مجاورت عمارت راه داشته که این خانه محل زندگی برادر صاحب‌خانه بوده و مانند همه خانه‌های ایرانی قدیمی دور تا دور آن اتاق‌های مختلف وجود دارد. نکته حائز اهمیت این است که هیچ خانه‌ای در اطراف به حریم این خانه اشراف نداشته و حریم خصوصی آن حفظ شده است. آنچه باعث شهرت خانه ضیائیان شده، کاشی‌کاری‌های بسیار جذاب و رنگین کمانی آن با نقش و نگارهایخیره‌کننده است.
ویژگی‌های ظاهری خانه ضیائیان در شیراز
از نظر ظاهری اولین چیزی که در این عمارت نظر شما را جلب می‌کند، کاشی‌های جذاب با رنگ‌های زیبا و دل‌نشین هستند که جای جای عمارت علی‌الخصوص حاشیه درب‌ها و پنجره‌ها را پوشش می‌دهند. اگر دقیق به این نقش‌ها نگاه کنید متوجه می‌شوید که بیانگر یک داستان بسیار زیبا هستند. به عنوان مثال در برخی از آن‌ها چهره پادشاهان و قهرمانان افسانه‌ای ایران و جهان و مقامات معاصر دوره قاجار به تصویر کشیده شده است. اغلب این نقاشی‌ها و کاشی‌های هفت رنگ بیانگر فرهنگ ایران و ایرانیان هستند. این نقش و نگارهای شاد در کنار نقوش اسلیمی جذابیت بسیار بیشتری ایجاد کردند.
معماری خانه ضیائیان در شیراز
در این بنا فضاهای خدماتی مثل حمام، مطبخ، اصطبل، سرداب، انبار در طبقه اول و کنار یک باغچه کوچک و حوض زیبا قرار گرفتند. با توجه به این که خانه تاریخی ضیائیان مجهز به حمام شخصی است، بنابراین در ردیف نخستین خانه‌های تاریخی شیراز قرار می‌گیرد. این خانه بسیار هوشمند طراحی شده و دارای سیستم کامل تأمین سرمایش و گرمایش است که همین امر آن را از خانه‌های معاصر دیگر جدا می‌کند. تأمین گرمایش این خانه به واسطه گربه رو صورت گرفته است و سرمایش آن نیز به واسطه لوله‌های زیرزمینی که از آب انبار به سمت اتاق‌ها جریان داشته، تأمین شده است. لازم به ذکر است که در اتاق‌های این عمارت روی دیوارها کانال‌هایی برای تهویه هوا تعبیه شده است.
در طبقه دوم خانه ضیائیان می‌توانید اتاق‌های کوچک و بزرگ مختلفی را مشاهده کنید که از جمله آن‌ها می‌توان به شاه‌نشین، اتاق‌های چهاردری، اتاق‌های سه دری و اتاق‌های دو دری اشاره کرد که هر کدام آن‌ها کارایی مختلفی در آن زمان داشتند. اتاق‌های سه دری در ضلع شرقی عمارت واقع شدند که از داخل به یکدیگر وصل هستند. یک ایوان وسیع در این ضلع عمارت وجود دارد. در این ساختمان شما هیچ نوع آینه‌کاری یا گچ‌بری مشاهده نخواهید کرد و فقط کاشی‌کاری‌های جذاب و حیرت انگیز هستند که زیبایی عمارت را چندین برابر می‌کنند. این عمارت تاریخی یکی از مکان‌های دیدنی شیراز محسوب می‌شود که چند سال از آن به عنوان کتابخانه استفاده کردند اما در حال حاضر وقف امور فرهنگی و هنری شده است.
بازدید از خانه ضیائیان در شیراز
بازدید از خانه ضیائیان در شیراز برای عموم آزاد است. فقط کافیست در ساعت‌های مشخص یعنی از ۸:۳۰ الی ۱۲ و ۱۵ الی ۱۹ برای بازدید مراجعه نمایید. آدرس این بنای تاریخی را در ادامه ذکر می‌کنیم تا اگر مسافر شهر شیراز هستید، بتوانید ساعاتی را برای بازدید و تفریح در این مکان بگذرانید:
آدرس خانه ضیائیان در شیراز: شیراز– خیابان قاآنی– کوچه مقنی‌ها- پلاک ۱۲
سخن پایانی
همان‌طور که می‌دانید شیراز یکی از کلان شهرهای جذاب و زیبای ایران بوده که با وجود جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی سالانه پذیرای بسیاری از مسافران از اقصی نقاط جهان است. خانه ضیائیان یکی از مشهورترین جاهای دیدنی شیراز محسوب می‌شود که با وجود معماری خاص و قدیمی ایرانی نظر بسیاری از گردشگران را جلب می‌کند. پیشنهاد می‌کنیم اگر به شیراز سفر کردید حتماً بازدید از بناهای تاریخی به خصوص خانه ضیائیان را در اولویت قرار دهید. برای اقامت خود در شیراز نیز اصلاً نگران نباشید؛ زیرا می‌توانید متناسب با بودجه خود یک هتل و اقامتگاه مناسب از طریق سایت الماس تریپ رزرو نمایید و با خیال راحت سفر کنید.