کلیسای مسروپ مقدس مشهد از جمله جاهای دیدنی مشهد نزدیک حرم و تنها کلیسای مربوط به ارامنه در این شهر است. این کلیسا توسط ارامنه مشهد در سال ۱۳۲۰ و در اواخر دوران سلطنت پهلوی اول ساخته شد. ارامنه از این بنا برای انجام مراسمات مذهبی استفاده می‌کردند. با ما همراه باشید تا اطلاعات جامع‌تری از این کلیسا در اختیار شما قرار دهیم. اگر علاقمند هستید این کلیسا را به طور دقیق بررسی کنید با ما همراه باشید.
تاریخچه کلیسای مسروپ مقدس
در دوران صفویه ارامنه به دلیل جنگ‌های بین عثمانی‌ها و صفویان به منطقه جلفا اصفهان مهاجرت کردند و در آنجا کلیساهای مختلفی ساختند؛ اما در زمان نادر شاه از منطقه جلفا به خراسان آورده شدند تا در مقابل حمله ازبکان مقاومت کنند. جالب است بدانید آمدن آنها به خراسان با اجبار بوده و با میل شخصی به این استان مهاجرت نکردند؛ حتی بعد از نادر شاه، پادشاهان بعدی نیز رفتار خوبی با ارامنه نداشتند. معمولاً این مردم در آن دوران فقط در حرفه‌های محدودی مانند جواهرسازی و زرگری مشغول به فعالیت بودند. به علاوه، ارمنیان نمی‌توانستند با مسلمانان روابط زیادی داشته باشد؛ اما در دوران پهلوی شرایط بهتر شد و ارامنه توانستند مجوز ساخت کلیسا در مشهد را کسب کنند. کلیسای مسروپ مقدس مشهد در سال ۱۳۲۰ شمسی (۱۹۴۱ میلادی) ساخته شد.
کلیسای مسروپ مقدس در شهرهای دیگری مانند اراک، رشت و اهواز نیز وجود دارد. در چند سال گذشته قسمت‌هایی از این کلیسا مورد بازسازی قرار گرفته است. از جمله قسمت‌هایی که در این سال‌ها بازسازی شدند می‌توان به محوطه داخلی، بام و نمای مشرف به میدان ده دی اشاره کرد. علاوه بر این اقداماتی برای افزایش استحکام برای ساختمان در این سال‌ها صورت گرفته است.
ساخت کلیسای مسروپ مشهد مقدس
همانطور که پیش‌تر گفتیم این کلیسا توسط ارامنه شهر مشهد ساخته شده و انجام مراسمات مذهبی در کلیسا تا دهه ۵۰ شمسی به صورت فعال انجام می‌شد. پس از مهاجرت ارامنه از شهر مشهد، این کلیسا خیلی کم در حال انجام فعالیت است؛ اما این کلیسا در حال حاضر تحت نظارت شورای خلیفه گری تهران شمال قرار دارد. جالب است که بدانید بعضی از رهگذرانی که از کنار این بنا عبور می‌کنند هنوز این کلیسا را به طور دقیق نمی‌شناسند.
این ساختمان با چند گنبد مخروطی شکل در نزدیکی میدان ۱۰ دی مشهد قابل رویت است. کلیسای مسروپ مقدس در سال ۱۳۸۴ با تلاش شورای خلیفه‌گری تهران به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شد.
اشیای موجود در کلیسای مسروپ مقدس مشهد
معمولا در کلیساها اشیای قدیمی و گرانبهایی نگهداری می‌شوند. در کلیسای مسروپ مقدس مشهد نیز اشیای قدیمی و گرانبهایی وجود دارد. در این کلیسا تابلوی سوزن دوزی شده در آغوش گرفتن حضرت عیسی مسیح توسط حضرت مریم وجود داشت که به موزه تهران منتقل شد. ظروف نقره گران‌بهای باستانی هم در کلیسای مسروپ مقدس وجود دارد.
در این کلیسا یک صلیب فلزی وجود دارد. صلیب فلزی برای مراسم تقدس، طبق رسوم و آیین روی میز نان و شراب قرار می‌گیرد. نقاشی‌های اهدا شده به این کلیسا قدمت بسیار طولانی دارند؛ به علاوه، نقاشی‌های موجود در آن جلوه بسیار خاص و ویژه‌ای دارند.
بسیاری از افراد قصد دارند این کلیسا که از جاهای دیدنی و تاریخی مشهد است را ببینند و علاقه‌مند هستند که از آن بازدید کنند. آنها می‌توانند با مراجعه به گوگل عکس کلیسای مسروپ مقدس مشهد را مشاهده کنند. با توجه به قدمت تاریخی این بنا و معماری خاص، عکس‌های متنوعی از آن را با جستجو در گوگل، می‌توانید مشاهده کنید. شما می‌توانید قسمت‌های مختلف درونی و بیرونی این بنا را با جزئیات درون سایت‌های مختلف رویت کنید.
معماری کلیسای مسروپ مشهد مقدس
برخلاف اماکنی همچون مسجد گوهرشاد، مدرسه عباسقلی خان و… متاسفانه این کلیسا در مشهد کمتر شناخته شده و حتی مردم محلی نیز اطلاعات دقیق از آن ندارند. این بنا یک ویژگی بارز دارد؛ آن هم طاق ستون دار مستطیل شکلی است که برای نمای خارجی درب ورودی ساخته شده است. محراب این بنا در ضلع شرقی آن قرار دارد. روشنایی کلیسا با نورگیرهای ضلع شمالی و جنوبی کلیسا انجام می‌شود.
جالب است که بدانید ساختمان اصلی این کلیسا بالاتر از سطح زمین قرار دارد و برای بخش‌های زیر زمین چندین پنجره ساخته شده تا رطوبت کلی فضا کم شود. این بنا دو گنبد مخروطی شکل دارد؛ البته گنبد بزرگتر آن مربوط به تالار اصلی است. در دور تا دور این گنبد کاشی سفید با نقوش سبز به کار رفته است. گنبد کوچک‌ترین کلیسا هم روی درب ورودی اصلی قرار دارد. این بنا یک گنبد سوم شیروانی شکل بزرگ و آهنی نیز دارد که کمتر به آن توجه می‌شود.
کتابخانه کلیسای مسروپ مقدس مشهد
این کلیسا دارای کتابخانه است و در ضلع جنوبی این بنا قرار دارد. مدرسه آرین ارامنه در ضلع شمالی این بنا است. این مدرسه در ابتدا ۸ کلاس و تالار اجتماعات داشت؛ اما در سالیان طولانی به خصوص بعد از دهه ۵۰ شمسی به دلیل اینکه ارامنه از ایران مهاجرت کردند، بدون استفاده مانده است. در صورت بازدید از کلیسای مسروپ مقدس می‌توانید از کتابخانه آن نیز دیدن کنید.
سخن پایانی
کلیسای مسروپ مقدس مشهد یکی از جاذبه‌های گردشگری استان خراسان رضوی به حساب می‌آید. این بنا قدمت طولانی داشته و توسط ارامنه شهر مشهد ساخته شده است. بنای این کلیسا از چند گنبد زیبا تشکیل شده است. هر ساله افراد فراوان و گردشگران بسیاری از این کلیسا دیدن می‌کنند. بازدید از کلیسای مسروپ مقدس مشهد با توجه به زیبایی‌های خاص و معماری منحصر به فرد آن خالی از لطف نیست. با توجه به اینکه بیشتر افراد با سفر به استان خراسان قصد دیدار با حرم رضوی را دارند، به خوبی از دیگر جاذبه‌های گردشگری این استان مطلع نیستند؛ اما کلیسای مسروپ مقدس یکی از جاذبه‌های برجسته گردشگری این شهر به حساب می‌آید. آدرس کلیسای مسروپ مقدس مشهد را همچون سایر مکان‌های دیدنی مشهد از جمله آرامگاه پیر پالاندوز می‌توانید به راحتی از روی نقشه شهر مشهد پیدا کنید. در این مطلب سعی داشتیم تا شما را با یکی از کلیساهای قدیمی و تاریخی ایران آشنا کنیم. از این که تا پایان همراه ما بودید، از شما سپاسگزاریم.
