شهر مقدس مشهد با توجه به وجود حرم امام رضا (ع) در آن همواره در طول تاریخ تا به حال از جایگاه مهمی برخوردار بوده است. این شهر علاوه بر حرم مطهر که مکان زیارتی است از جاهای دیدنی و بسیار زیبایی نیز برخوردار است. در ادامه به برخی از جاهای دیدنی و باستانی مشهد اشاره خواهیم کرد.
باغ موزه یا آرامگاه نادرشاه
آرامگاه نادر شاه به عنوان اولین پیشنهاد ما در لیست جاهای دیدنی مشهد، یکی از اماکن دیدنی و تاریخی مشهد است که از پر بازدیدترین مکانهای این شهر بوده و همه ساله میزبان گردشگران زیادی است. این موزه از دیدنیهای بسیار زیادی برخوردار است که شامل دو شمشیر و چندین نسخه خطی و … است.
در سال ۱۳۷۳ تالار دیگری در این موزه ساخته شد، که این بخش از تالار مربوط به اشیاء باستانی، انواع سکه، مردم شناسی و هدایا است. البته اشیایی که مربوط به زمان صفوی تا عصر معاصر هستند نیز در این مکان قرار دارند.
.
آرامگاه شاعر و حکیم ابوالقاسم فردوسی
آرامگاه فردوسی شاعر گرانقدر دارای آثاری مانند ساختمان اداری، کتابخانه، باغ موزه و یادبود فردوسی است. این آرامگاه در فصول گرم از ساعت ۷:۳۰ تا۲۰ و در فصول سرد از ساعت ۷:۳۰ تا ۱۷:۰۰ برای گردشگران و بازدیدکنندگان باز است. آرامگاه فردوسی از جمله جاهای تاریخی اطراف مشهد محسوب میشود. این مقبره در زمانهای مختلف و در طول تاریخ ساخته و بنابر دلایل مختلف گاهی تخریب میشد.
اما در حال حاضر بنای این آرامگاه برگرفته از معماری مربوط به زمان هخامنشی بوده و به زیبایی و با مهارت خاصی طراحی و ساخته شده است. آرامگاه فردوسی در سال ۱۳۴۳ و به دستور انجمن آثار ملی، بازسازی و ساخته شد. مجسمه فردوسی که به دست هنرمند ایرانی ابوالحسن صدیقی در ایتالیا طراحی و ساخته شده نیز در این آرامگاه قرار دارد.
آرامگاه پیر پالان دوز
آرامگاه پیر پالان دوز یکی از جاهای تاریخی شهر مشهد است که در قسمت شمال شرقی حرم مطهر و ابتدای خیابان نواب صفوی قرار دارد. این آرامگاه که در لیست جاهای دیدنی مشهد نزدیک حرم نیز قرار دارد از بخشهای مختلفی تشکیل شده و شامل بنایی چهار گوش است که در بالای آن یک گنبد قرار دارد؛ همچنین ایوان آجری و در واقع شاه نشین که از نقاشی زیبایی برخوردار است و به ظاهر این مقبره جلوه زیبا میبخشد.
بهتر است بدانید بنای اولیه این مقبره مربوط به دوره صفوی است. در گذر زمان این بنا را چندین بار بازسازی کردهاند؛ اما در چند سال اخیر بازسازی کامل آن صورت گرفت. در آخرین ترمیم و بازسازی این بنا بخشهای مختلف از جمله موارد ذیل مرمت شد:
- فضای مقبره اصلی
- صحن
- رواقها
- ورودی اصلی و فضاهای اطراف
مدرسه تاریخی مشهد
از جمله مکانهای دیدنی و تاریخی مشهد میتوان به مدرسه تاریخی این شهر اشاره کرد. مدرسه پریزاد در مشهد از بناهای تاریخی و مربوط به دوره تیموری است. این بنا همزمان با مسجد گوهرشاد ساخته شد. بنای تاریخی مدرسه نیز دارای چهار ایوان و دو طبقه است. این دو طبقه شامل ۲۲ حجره است که هر کدام از ایوانچهای با کاشیهای دارای کتیبه تزیین شدهاند.
مدرسه پریزاد در جنوب غربی حرم رضوی و در نزدیکی مسجد گوهرشاد قرار دارد. امروزه این مدرسه به اداره پاسخگویی سوالات و مسائل دینی همچنین اطلاع رسانی مربوط به یکی از ادارات تبلیغات حرم مطهر رضوی تبدیل شده است. اموری که در این مدرسه تاریخی به آن پرداخته میشود عبارتند از بخشهای مختلف مربوط به مسائل شرعی که شامل موارد زیر خواهد شد:
- مشاوره دینی
- حلقههای معرفت
- حرمشناسی
- پاسخگویی به مباحث شرعی به صورت حضوری، مکاتبهای، تلفنی و رایانهای
خانههای تاریخی در مشهد
یکی دیگر از جاهای دیدنی و تاریخی مشهد خانههای تاریخی این شهر است که هرساله میزبان گردشگران و توریستهای زیادی است. این خانهها از معماری دلنشین و بسیار تاریخی برخوردار هستند. در ادامه به برخی از این خانهها اشاره خواهیم کرد.
خانه داروغه: این خانه از جمله خانههای تاریخی مشهد مربوط به زمان قاجار است که در کوچه داروغه واقع در خیابان صفوی است. خانه داروغه به عنوان آثار ملی ایران در سال ۱۳۸۱ به ثبت رسید. این خانه از معماری شگفت انگیزی برخوردار است و شامل دو بخش تابستان نشین و زمستان نشین است.
خانه ملک: یکی دیگر از جاهای تاریخی در مشهد خانه ملک است که قدمت آن به دوره قاجار بر میگردد. این خانه دارای معماری سنتی است؛ همچنین در بخشهایی از آن تلفیقی از معماری اروپایی و سنتی به چشم میخورد. خانه ملک در حال حاضر به یک مرکز اداری، هنری و فرهنگی تبدیل شده که به صورت کارگاههای هنری در آن فعالیت میشود.
خانه اردکانی: یکی دیگر از خانههای تاریخی در شهر مشهد خانه اردکانی است. این خانه در نزدیکی حرم و مرکز شهر واقع شده است. خانه تاریخی اردکانی دارای معماری بسیار زیبا و دلنشین همچنین سنتی است. از بخشهای مختلف این خانه میتوان به تنورخانه، آبانبار، حوض خانه و همچنین حیاط مرکزی آن که شامل قسمتهای تابستان نشین و زمستان نشین است، اشاره کرد.خانه توکلی: خانه توکلی نیز جزو خانههای تاریخی و باستانی مشهد است که نمای آن از آجرکاری و کاشیکاری بینظیری برخوردار است. این خانه نیز در فاصله ۵۵ کیلومتری حرم مطهر واقع شده است.
بنای تاریخی هارونیه
هارونیه یکی دیگر از مناطق دیدنی و تاریخی مشهد به شمار میآید. این بنا در بین مردم به گنبد هارونیه یا بقعه هارونیه نیز شهرت دارد. در سالهای اخیر بنای هارونیه، همچنین فضای اطراف آن مورد بازسازی و مرمت واقع شد و بین گردشگران و توریستها بسیار مورد توجه قرار گرفته است. همچنین معماری باشکوه و بسیار زیبای این بنا بر زیبایی آن افزوده است.
بنای تاریخی هارونیه از بخشهای مختلفی تشکیل شده است که به شرح زیر است:
- پنجرههای مشبک
- ایوانی رفیع
- چهار شاه نشین
- سردانه و گنبد دو پوستهای آجری
- چهار ایوان صلیبی شکل
- هشت طاق نما
- تصویر گنبد هارونیه
برج رادکان
از دیگر جاهای تاریخی مشهد که توصیه میشود در سفر به شهر توریستی مشهد حتما از این بنای تاریخی بازدید کنید. این برج به میل رادکان نیز شهرت دارد. این جاذبه تاریخی مشهد گنبدی مخروطی و از جنس آجر است که توسط خواجه نصیر الدین طوسی صادر شده است. این برج در دوره ایلخانیان ساخته شده است و قدمت زیادی دارد. پیشنهاد ما به شما بازدید از این بنای تاریخی در مشهد است.
کلیسای مسروپ مقدس
همان گونه که اشاره شد در مشهد اماکن تاریخی زیادی وجود دارد که در میان جاهای دیدنی و تاریخی مشهد نام کلیسای مسروپ مقدس نیز به گوش میرسد. این کلیسا در میدان 10 دی قرار دارد و مجموعهای تاریخی متشکل از بخشهای مختلفی مانند کتابخانه، مدرسه، سالن اصلی و… است. این کلیسا دو گنبد بزرگ و یک ناقوس بزرگ دارد که در بالای بخش ورودی شاهد آنها خواهید بود.
این کلیسا در فهرست آثار تاریخی کشور به ثبت رسیده است و در حال حاضر یکی از جاذبههای دیدنی و تاریخی مشهد به شمار میآید.
حمام قلی بیگ
یکی دیگر از جاهای دیدنی و تاریخی مشهد که میتوان به آن اشاره کرد حمام قلی بیگی است در جنوب غربی صحن جامع حرم واقع شده است. این بنای تاریخی مشهد متعلق به دوران صفویه است. این بنا در حال حاضر به موزه مردم شناسی مشهد تبدیل شده است که با بخشهای جذاب و دیدنی بسیاری از گردشگران را جذب خود کرده است. بخشهای مختلفی را میتوانید در این حمام شاهد باشید که بزرگترین آنها حمام سربینه است. این بخش شامل محوطهای بزرگ و مربعی شکل است. این بنا با هشت ستون سنگی همچنان استوار است. سایر بخشهایی که میتوانید در حمام قلی بیگی بازدید کنید شامل موارد زیر میشود:
- گرم خانه
- سقف گنبدی اندرونی
- سقف گنبدی بیرونی
در صورتی که به مشهد سفر کردهاید و قصد دارید از جاهای دیدنی و تاریخی مشهد دیدن به عمل آورید این بنای تاریخی گزینهای مناسب است.
سخن پایانی
مشهد از جمله شهرهای بزرگ کشور است که به دلیل وجود حرم مطهر امام هشتم در این شهر، جزو پر بازدیدترین مناطق در ایران نیز هست. این شهر از اماکن و مکانهای دیدنی و تاریخی بسیار زیادی برخوردار است و هرکدام تاریخچه و قدمت خاصی دارند. در این مطلب جاهای دیدنی و تاریخی مشهد را به شما عزیزان معرفی کردیم. امیدواریم که مورد پسند و توجه شما قرار گیرد.